-21 Aralıkta tarihe“Sarıkamış Faciasi”olarak geçen harekât başlatılır.12o bine yakın askerimiz,kış kıyamete paltosuz,postalsız,gömlekle çarıkla tipinin ortasına sürülürler.
-22 aralikta Enver Paşa’nın emriyle 120-125 bin civarında Osmanlı askeri dondurucu soğuya rağmen yollara sürülmüştü.Bölge çoğu senenin dört ayı boyunca karlarla örtülüydü.Kar yükseklikleri kimi yerlerde bir metreyi geçiyordu.Sıfırın altında kırk dereceye düşen soğuk,düşmandan daha düşmandır.Yapılan harekât plânına göre 9.Kolordu Sarıkamış Dagları’nı,10.Kolordu ise Allahuekber Dagları’nı asarak Rusları Sarıkamış’ta kuşatıp imha edecekti
-Gündüz başlayan yürüyüşte çarıkları yumuşayan askerlerin çarıkları gece donmaya,bir mengene gibi ayaklarını sıkmaya başlar.Adım atmak neredeyse imkansızdır.Askerler oldugu yerde zıplar,atlar,kendini karların içine vurur ve ayaktan başlayan donma yavaş yavaş tüm vücuda yayılır.Düseni kaldırmamak için emir vardır.Zaten kimsede de kimseyi kaldıracak güç kalmamıştır.Neferler ordunun işaret taşları gibi yollara dizilirler.Kimi çömelmiş,kimi oturmuş,kimi yuvarlanmış,kimi bir agacın gövdesine dayanmış kardan heykellere dönüşürler.
*90.000 şehit.Tek kurşun atmadan...
-15 saatlik yürüyüşün sonunda,16.300 kişilik 30.tümenden geriye 1.400 asker kalır.Ve bitişimizin itirafını olayın sorumlularından Hafız Hakkı Paşa,başkumandan vekiline şu sözlerle özetler:
“Bitti paşam,ordumuzun kısm-i küllisi mahvoldu.”
-Enver Paşa hiçbir şey olmamış gibi İstanbul'a döner.Arkasında 90bin kefensiz karçiçeği bırakarak...Basını ele geçirmiş bu darbeci güruh sıkı bir sansür uygulayarak halkın Sarıkamış cephesinde olup biteni ögrenmesine engel olurlar.Faciayla ilgili bilgiler Ruslar vasıtasıyla Avrupa ve Dünya’ya yayılır ama hersey için artık çok geçtir.Bir sohbet sırasında Harbiye Nezareti Ordu Daire Baskani Behiç Bey’e bu facia için Enver Paşa şöyle der:“Bunlar nasıl olsa birgün ölecek degiller miydi!”1917 yılında Enver paşa ile karşılaşan Mustafa Kemal Paşa'nın Sarıkamış'ı hatırlayıp koskoca bab-ali kapısında bütün komutanlarının önünde enver paşa'ya
"Allah ve millet sizi lanetlemiştir paşa!"
diyerek haykırmıştır
90.000 askeri çölün ateşinden alıp beyaz buzda ölüme terk eden daha sonra ne gariptir ki afgan çöllerinde susuzluktan ölen enver paşanın komutasında ki mehmetciğimizin hazin hikayesidir sarıkamış..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder